Cùng với Nhà tù Côn Đảo và Nhà tù Phú Quốc, Nhà tù Hỏa Lò là biểu tượng cho tinh thần kiên cường, bất khuất của những người con Việt Nam yêu nước. Không chỉ là chứng tích cho một thời kỳ lịch sử gian lao, công trình này còn là nét chấm phá đầy thăng trầm, hoài niệm giữa Thủ đô hoa lệ và náo nhiệt. Đây được xem là một trong những điểm tham quan nhất định phải ghé thăm nếu bạn có dịp du lịch Hà Nội.
Nhà tù Hỏa Lò – hành trình khám phá đầy cảm xúc tại Thủ đô @shutterstock
1. Đôi nét giới thiệu về Nhà tù Hỏa Lò
Nhà tù Hỏa Lò hay Ngục Hỏa Lò xưa có tên tiếng Pháp là Maison Centrale, tức “Đề lao Trung ương”, tên tiếng Việt là Ngục thất Hà Nội. Đây là một nhà tù cũ nằm ở phố Hỏa Lò, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, được thực dân Pháp xây dựng từ những năm 1896.
Lúc bấy giờ, nơi này còn thuộc ngoại vi thành phố, nhà tù được xây để làm ngục thất trung ương cho cả 2 xứ Trung và Bắc Kỳ. Tù nhân chủ yếu là tù chính trị và các nhà yêu nước chống chính quyền thực dân. Diện tích Ngục Hỏa Lò lên đến 12.000 m2, là nhà tù cao cấp nhất ở Đông Dương.
Ngục Hỏa Lò từng là nhà tù cao cấp nhất ở Đông Dương @shutterstock
Cấu trúc của nhà tù là những bức tường đá dày 0,5 m, cao 4 m, có gia cố thêm dây thép điện. Khu vực ngục tù được chia thành 4 phân khu với các chức năng khác nhau:Khu A và B: dành cho những phạm nhân tội nhẹ, đang trong quá trình điều tra hoặc vi phạm kỷ cương nhà tù.Khu C: dành cho tù nhân Pháp và ngoại quốc.Khu D: dành cho tù nhân tội nặng và đang chờ thụ án tử hình.
Ngày nay, Nhà tù Hỏa Lò chỉ còn lại phần diện tích khoảng 2.434 m2, được bảo tồn để làm khu di tích, phục vụ nhu cầu cho khách tham quan.
2. Thời gian mở cửa và giá vé tham quan Ngục Hỏa Lò
Ngục Hỏa Lò mở cửa cho khách tham quan từ 8h – 17h tất cả các ngày trong tuần, bao gồm cả những ngày lễ, Tết. Đặc biệt, khu di tích này còn có chương trình trải nghiệm đêm, diễn ra từ 19h – 20h30 các ngày thứ 6, thứ 7 và chủ nhật. Vé tham quan Nhà tù Hỏa Lò có mức giá là 30.000 VND/ người, giảm giá 50% hoặc miễn phí vé cho một số đối tượng đặc biệt.
Khu di tích có các tour tham quan dành cho khách du lịch @shutterstock
3. Phương tiện và cách di chuyển đến Ngục Hỏa Lò
Ngục Hỏa Lò tọa lạc tại phố Hỏa Lò – khu vực trung tâm của quận Hoàn Kiếm, gần Hồ Hoàn Kiếm và nhiều địa điểm du lịch nổi tiếng khác. Do đó, bạn có thể ghé thăm địa điểm này bằng các loại phương tiện cá nhân hoặc công cộng.
Nếu xuất phát từ khu vực Hồ Hoàn Kiếm, bạn có thể men theo đường Lê Thái Tổ hướng Hàng Trống và thẳng qua đường Bà Triệu. Tiếp đó, bạn hãy rẽ phải để vào đường Hai Bà Trưng, chạy thêm 500 m thì rẽ trái vào phố Hỏa Lò. Nhà tù Hỏa Lò nằm ngay số 1 của con phố này.
Có nhiều loại phương tiện đưa du khách đến tham quan di tích Ngục Hỏa Lò @shutterstock
Ngoài ra, du khách cũng có thể chọn các tuyến xe buýt có trạm dừng gần với khu di tích Hỏa Lò, chẳng hạn như:Tuyến xe số 32: Bến xe Giáp Bát – Nhổn
Khung giờ hoạt động: từ 5h – 22h.
Mức giá: 7.000 VND/ vé.
Tần suất chạy: từ 5 – 20 phút/ chuyến.Tuyến xe số 38: Bến xe Nam Thăng Long – Mai Động
Khung giờ hoạt động: từ 5h – 21h.
Mức giá: 7.000 VND/ vé.
Tần suất chạy: từ 15 – 20 phút/ chuyến.Tuyến xe số 41: Bến xe Mỹ Đình – Bến xe Gia Lâm
Khung giờ hoạt động: 5h – 21h.
Mức giá: 7.000 VND/ vé.
Tần suất chạy: từ 10 – 20 phút/ chuyến.
4. Các địa điểm lưu trú gần di tích Ngục Hỏa Lò
Để thuận tiện cho việc tham quan, khám phá di tích Ngục Hỏa Lò, du khách nên lưu trú tại các nhà nghỉ, khách sạn Hà Nội thuộc quận Hoàn Kiếm. Bạn có thể truy cập vào ứng dụng du lịch Traveloka để tìm kiếm các khách sạn gần Nhà tù Hỏa Lò. Traveloka luôn cập nhật các deal phòng khách sạn giá rẻ tại nơi bạn đến, hỗ trợ đặt phòng nhanh, đa dạng phương thức thanh toán.
5. Có gì đặc biệt tại Nhà tù Hỏa Lò?
Ngục Hỏa Lò có sức chứa khoảng 500 tù nhân, được mệnh danh là “địa ngục trần gian” thời kỳ Pháp thuộc. Các nhà giam nơi đây đều được thiết kế với chế độ giam giữ, ép cung dã man và tàn bạo. Đến đây, du khách sẽ được chứng kiến nhiều thứ vũ khí man rợ, điển hình là chiếc máy chém khổng lồ đưa Hỏa Lò trở thành một trong những nhà tù khét tiếng thế giới.
Mô phỏng lại nơi giam cầm khét tiếng nhất thế giới một thời @shutterstock
Lúc mới hoàn thành, Ngục Hỏa Lò có các hạng mục công trình: 5 nhà giam tù nhân, 2 nhà giam bị can, 1 nhà canh gác, 1 nhà phân xưởng, 2 nhà bệnh xá và 1 nhà thương bố thí. Phần kiến trúc bên ngoài có thiết kế chắc chắn và liền mạch nhằm ngăn chặn tù nhân đào tẩu. Ở 4 góc nhà tù và 4 tháp canh quan sát, bao quanh là tường đá cắm mảnh chai và dây điện cao thế.
Các hình thức tra tấn, nhục hình đầy man rợ @shutterstock
Hiện nay, du khách đến tham quan Nhà tù Hỏa Lò có thể được chiêm ngưỡng các phần di tích còn lại sau:
5.1 Máy chém khổng lồ
Máy chém khổng lồ là công cụ tra tấn, ép cung, là nỗi kinh hoàng của tù nhân Ngục Hỏa Lò. Chiếc máy chém có 2 cột gỗ cao 4 m, lưỡi đao sắc bén treo trên cao, phía dưới là 2 miếng ván hình bán nguyệt ghép lại với nhau để giữ đầu tử tù. Phía trước là hộc sắt dùng để hứng đầu người chết, bên cạnh là thùng mây đan chứa thi thể.
Máy chém khổng lồ – nỗi ám ảnh kinh hoàng của các tù nhânNguồn: mia
Từ năm 1986 đến 1954, công cụ man rợ này đã được luân chuyển liên tục từ nhà giam này đến nhà giam khác ở Bắc Kỳ. Đồng thời, nó cũng đã lấy mạng không biết bao nhiêu chiến sĩ Việt Nam Quốc dân Đảng.
5.2 Ngục tối
Ngục tối Nhà tù Hỏa Lò thường được ví như địa ngục của địa ngục – nơi mà các phạm nhân bị gông cùm, nhục hình, tra tấn trong một không gian tối tăm, chật hẹp. Tù nhân ở ngục tối sau một thời gian đều bị ghẻ lở, phù nề do điều kiện vệ sinh kém và thiếu ánh sáng mặt trời.
Những hình ảnh gây ấn tượng mạnh bên trong ngục tối của Nhà tù Hỏa Lò @shutterstock
Đối tù nhân nữ, tuy không bị cùm chân nhưng họ vẫn phải chịu rất nhiều đau đớn vì hình thức tra tấn điện giật vào chỗ hiểm. Không chỉ chịu nhục hình, tất cả các phạm nhân ở đây đều phải lao dịch khổ sai dưới sự giám sát của quản ngục. Phạm nhân bị kết án tử hình sẽ bị giam giữ sâu trong khu nhà giam, qua 3 lần cửa sắt mới đến nơi.
5.3 Cây bàng lớn trong sân Ngục Hỏa Lò
Trong sân Nhà tù Hỏa Lò có những cây bàng lớn do các chiến sĩ Cách mạng mang về trồng từ giống bàng mọc dại phía tòa án. Trước đây, các phạm nhân thường nghỉ ngơi dưới tán cây, dùng nhân hạt bàng và lá bàng để làm thuốc chữa bệnh. Cành bàng khô được tận dụng để làm tán bút, phần ngòi là nụ hoa tigon. Tính đến nay, những cây bàng này đã có tuổi đời gần trăm năm.
Cây bàng “tình nghĩa” trong khuôn viên nhà tùNguồn: Lao động Thủ đô
6. Các hoạt động thú vị tại di tích Ngục Hỏa Lò
Hiện tại, Ngục Hỏa Lò đã trở thành điểm tham quan, du lịch nổi tiếng tại Thủ đô Hà Nội. Du khách đến đây có thể lựa chọn các tour tham quan ngày hoặc đêm. Mỗi tour sẽ mang đến những trải nghiệm rất riêng biệt.
6.1 Tour tham quan di tích Ngục Hỏa Lò ban ngày
Các tour tham quan ban ngày tại Nhà tù Hỏa Lò chỉ có mức giá 30.000 VND/ người. Sau khi mua vé, du khách có thể thuê bộ đàm gắn tai nghe để nghe thuyết minh, trích dẫn lời kể của những nhân vật từng bị giam giữ trong nhà tù này. Bên cạnh đó, ở mỗi phòng và mỗi vật dụng trưng bày cũng có những tấm biển cung cấp thông tin.
Tour tham quan ban ngày chỉ có mức giá khoảng 30.000 VND/ ngườiNguồn: VOV
Du khách sẽ được lần lượt đi qua từng khu vực với phần ánh sáng tối dần và chỉ còn le lói trong ngục tối. Các hiện vật được trưng bày như quần áo tù nhân, vật dụng đựng đồ ăn, thức uống cũng sẽ khiến du khách phải thốt lên đầy kinh ngạc. Hiện vật kết hợp với lời thuyết minh chắc chắn sẽ mang đến cho bạn những trải nghiệm “rợn tóc gáy”.
6.2 Tour tham quan di tích Ngục Hỏa Lò ban đêm
“Đêm thiêng liêng 2: Sống như những đóa hoa” là tour tham quan, khám phá Nhà tù Hỏa Lò vào ban đêm, được tổ chức từ 19h – 20h30 thứ 6, thứ 7 và chủ nhật hàng tuần. Vì số lượng người tham gia giới hạn nên lịch tour luôn kín trong 1 – 2 tháng. Đồng thời, tour “Đêm thiêng liêng 2” cũng có những quy định chặt chẽ về trang phục, cách di chuyển, kỷ luật…
Hoạt cảnh tái hiện chân thực sự khó khăn, gian khổ mà những người tù phải gánh chịuNguồn: Di tích Nhà tù Hỏa Lò
Ở mỗi điểm đến trong tour, du khách sẽ được truyền tải các thông tin, nội dung theo cách chân thực nhất. Phần thuyết minh của hướng dẫn viên, hình ảnh tư liệu và hoạt cảnh tái hiện giúp bạn cảm nhận được phần nào sự đau đớn, khó khăn và gian khổ mà tù nhân phải gánh chịu.
Sống động hơn, du khách còn có cơ hội được hóa thân thành những người tù chính trị. Cuối tour là hoạt động thưởng thức các món ăn nhẹ như bánh lá bàng, thạch bàng và chè lá bàng. Giá vé tour đêm Nhà tù Hỏa Lò là 300.000 VND/ người, sẽ có hình ảnh do ban tổ chức ghi lại cho cả đoàn.