Theo cáo buộc, bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn đã cấu kết cùng đồng phạm, thực hiện một loạt sai phạm trong quá trình đấu thầu gây thiệt hại hơn 94 tỷ đồng.
Ngày 10/7, TAND TPHCM mở phiên tòa xét xử 14 bị cáo trong vụ án Vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng; Đưa, Nhận hối lộ xảy ra tại Công ty cổ phần Tiến bộ quốc tế (AIC), Sở KH&ĐT TPHCM và Trung tâm Công nghệ sinh học thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TPHCM (CNSH).
Trong đó, bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn (55 tuổi, Chủ tịch hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc Công ty AIC) bị xét xử về các tội Đưa hối lộ và Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
Đây là vụ án thứ 3 bà Nhàn bị xét xử vắng mặt với cáo buộc gây thiệt hại 94,6 tỷ đồng trong vụ thông thầu tại Trung tâm Công nghệ sinh học TPHCM.
Bị cáo Dương Hoa Xô (64 tuổi, cựu giám đốc Trung tâm Công nghệ sinh học TPHCM) bị xét xử tội Nhận hối lộ.
Liên quan đến vụ án, bị cáo Trần Thị Bình Minh (cựu Phó giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TPHCM) và ông Phan Tất Thắng (cựu Phó phòng kinh tế ngành thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư TPHCM) bị xét xử về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. 8 bị cáo còn lại hầu tòa về tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
Trong vụ án có 4 bị cáo đang bỏ trốn và bị truy nã toàn quốc, truy nã quốc tế, gồm bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn, ông Trần Mạnh Hà (53 tuổi, Phó tổng giám đốc Công ty AIC), ông Đỗ Vân Trường (44 tuổi, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Mopha), ông Trần Đăng Tấn (49 tuổi, Trưởng văn phòng đại diện Công ty AIC tại TPHCM).
TAND TPHCM đã kêu gọi các bị cáo trên ra đầu thú để được hưởng chính sách khoan hồng, hợp tác với các cơ quan tiến hành tố tụng để đảm bảo quyền bào chữa, quyền tự bào chữa. Song, trong phiên tòa sáng nay, các bị cáo này vắng mặt.
Theo chủ tọa, trước khi mở phiên tòa HĐXX đã tống đạt hợp lệ và thực hiện các biện pháp theo thủ tục tố tụng nên quyết định xét xử vắng mặt bà Nhàn cùng 3 đồng phạm.
Phiên tòa dự kiến kéo dài đến ngày 12/7, do thẩm phán Phạm Lương Toản, Chánh tòa hình sự, TAND TPHCM làm chủ tọa.
Trung tâm Công nghệ sinh học TPHCM được xác định là bị hại trong vụ án. Ngoài Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính TPHCM, tòa triệu tập 98 cá nhân, pháp nhân với tư cách người có quyền, nghĩa vụ liên quan.
Cáo trạng xác định, bà Nhàn biết Trung tâm Công nghệ sinh học đang triển khai dự án 12 phòng thí nghiệm, nên tháng 4/2014 đã làm quen với ông Xô, đặt vấn đề Công ty AIC tham gia dự án mua sắm thiết bị và sẽ chi tiền cảm ơn.
Bà Nhàn để Công ty Gene Việt, Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á liên danh thực hiện ba gói thầu. Bà cũng chỉ đạo bị cáo Trần Mạnh Hà và Trần Đăng Tấn cùng nhân viên dưới quyền cấu kết với chủ đầu tư, các đơn vị tư vấn để tạo điều kiện cho công ty AIC và các Công ty do AIC chỉ định tham gia đấu thầu.
Bà Nhàn thiết lập các công ty “quân xanh, quân đỏ” để AIC trúng 8 gói thầu mua sắm thiết bị 12 phòng thí nghiệm cho Trung tâm Công nghệ sinh học TPHCM với giá đã được nâng khống lên 40% để hưởng lợi, gây thiệt hại cho Nhà nước 94,6 tỷ đồng.
Từ năm 2015 đến 2019, sau mỗi gói thầu, bà Nhàn đã chỉ đạo cấp dưới 6 lần đưa tiền cho ông Xô, tổng 14,4 tỷ đồng.
Cụ thể, tháng 11/2016, ông Trần Mạnh Hà và Trần Đăng Tấn đã đến phòng làm việc của ông Xô, chuyển lời cảm ơn và đưa túi giấy đựng 2,5 tỷ đồng. Đầu năm 2017, Hà đưa cho ông Xô đợt tiếp theo 3,9 tỷ đồng. Mấy tháng sau, Tấn đem túi đựng 2 tỷ đồng đến đưa cho ông Xô kèm lời đề nghị “tiếp tục tạo điều kiện cho công ty”.
Trong năm 2019, Tấn 3 lần mang túi tiền (mỗi lần 2 tỷ đồng) đến đưa cho ông Xô tại phòng làm việc. Sau khi nhận tiền, ông Xô đã chia cho Phó giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TPHCM Trần Bình Minh một tỷ đồng, Phó giám đốc Trung tâm Công nghệ sinh học Nguyễn Đăng Quân 950 triệu đồng và Trưởng ban quản lý đầu tư xây dựng công trình Nguyễn Viết Thạch 1,1 tỷ đồng, để bồi dưỡng cho các nhân viên trung tâm và ngoại giao. Còn lại 11,35 tỷ đồng, ông Xô sử dụng cá nhân.
Quá trình điều tra, ông Xô thừa nhận sai phạm, đã động viên gia đình nộp lại toàn bộ số tiền chiếm hưởng.
Nhà chức trách xác định, bà Trần Thị Bình Minh đã bỏ qua sai sót, tạo điều kiện cho Công ty AIC trúng thầu dự án 12 phòng thí nghiệm, gây thiệt hại 33 tỷ đồng. Vì được tạo điều kiện khi thẩm định điều chỉnh dự án, dự toán, Phó tổng giám đốc AIC Trần Mạnh Hà đã 4 lần đến tặng quà cho bà Minh tổng cộng 900 triệu đồng.
Để AIC trúng thầu còn có sự “giúp sức” với vai trò khác nhau của nhiều cán bộ thuộc Trung tâm Công nghệ sinh học TPHCM, các bị cáo thuộc doanh nghiệp này và công ty có liên quan.